De belangrijkste functies in de bouw

Door Danny Heijkoop

De bouwsector zit boordevol kansen voor mensen die willen bijdragen aan projecten waar je elke dag het resultaat van ziet. Of je nu liever met je handen werkt of juist sterk bent in plannen en organiseren: in een bouwbedrijf zijn beide kanten onmisbaar. In dit artikel ontdek je de belangrijkste functies in de bouw, verdeeld in twee hoofdcategorieën: de UTA-functies (Uitvoerend, Technisch, Administratief) en de uitvoerende functies op de bouwplaats.

(Uitvoerend, Technisch, Administratief) en de uitvoerende functies op de bouwplaats.

UTA-functies in de bouw

UTA-functies zijn belangrijk voor de voorbereiding, planning, organisatie en het beheer van bouwprojecten. Deze functies vormen het hoger kader binnen de bouw en zijn cruciaal voor het succes van elk project.

UTA staat voor ‘Uitvoerend, Technisch, Administratief’ personeel. Deze groep vormt het kloppend hart van elk bouwbedrijf. Van projectleiders tot secretariaat medewerkers, UTA personeel omvat een breed spectrum aan rollen. De term omvat functies zoals projectleiders, planners, calculators, werkvoorbereiders, maar ook essentiële ondersteunende rollen zoals secretariaat medewerkers, en specialisten in salarisadministratie en personeelszaken. Belangrijk is dat de CAO specifieke loonschalen voor UTA medewerkers vaststelt, wat zorgt voor een gestandaardiseerde beloningsstructuur binnen deze verschillende beroepen. We zetten een aantal van deze functies voor je op een rij.

• Werkvoorbereider
  De werkvoorbereider regelt dat alles klaarstaat voordat er gebouwd wordt. Je stelt werkplannen op, bestelt materialen en zorgt dat alle documenten en vergunningen in orde zijn. Daarnaast controleer je technische tekeningen en stem je af met leveranciers en onderaannemers. Dankzij jouw voorbereiding kan de uitvoering vlot verlopen.
• Uitvoerder
  Als uitvoerder leid je het werk op de bouwplaats. Jij stuurt bouwvakkers aan, bewaakt de planning en zorgt voor de veiligheid op de werkvloer. Je bent het eerste aanspreekpunt voor iedereen op de bouwplaats en houdt nauw contact met projectleiders. Je schakelt snel en zorgt dat het werk op schema blijft.
• Projectleider
  De projectleider houdt het overzicht over het hele bouwproject. Je bent verantwoordelijk voor het budget, de voortgang en de kwaliteit. Je stuurt een team aan van werkvoorbereiders, uitvoerders en onderaannemers, en communiceert met de opdrachtgever. Een veelzijdige rol waarbij leiderschap en overzicht essentieel zijn.
• Calculator
  Een calculator berekent vooraf wat een bouwproject kost. Je analyseert tekeningen, vraagt offertes op en berekent materialen, arbeid en risico’s. Je stelt scherpe begrotingen op en adviseert projectleiders over kostenbesparing. Je werkt nauw samen met de werkvoorbereider om realistische plannen te maken.
• Revit-tekenaar (BIM-modelleur)
  Als Revit-tekenaar maak je technische 3D-modellen van gebouwen. Je werkt met Building Information Modeling (BIM) software en zorgt dat alle onderdelen goed op elkaar aansluiten. Je voorkomt fouten door gedetailleerde visualisaties en werkt samen met architecten, constructeurs en werkvoorbereiders.
• Constructeur
  Als constructeur zorg je dat een gebouw veilig en stevig wordt gebouwd. Je maakt berekeningen voor draagconstructies zoals balken, kolommen en funderingen. Je houdt rekening met windbelasting, materiaalsoorten en bouwvoorschriften. Een exacte rol waarin wiskunde en techniek samenkomen.

Ook ondersteunende functies vallen onder UTA-personeel, zoals salarisadministratie, HR en secretariaat. Voor de meeste UTA-functies heb je minimaal een mbo-opleiding nodig, vaak op niveau 4 of hbo-niveau.

De UTA-functies binnen de bouwsector zijn divers en vragen om een breed scala aan vaardigheden en expertise. Doorgaans heb je minimaal een MBO opleiding nodig om deze functies te kunnen uitvoeren. In sommige gevallen kan je met voldoende aantoonbare ervaring en vaardigheden ook één van deze functies beoefenen.

Van de gedetailleerde voorbereiding door de werkvoorbereider tot de technische precisie van de constructeur, elke functie draagt bij aan het realiseren van kwalitatief hoogstaande bouwprojecten. Of je nu een leidinggevende rol hebt of je specialiseert in technisch tekenwerk, elke bijdrage is essentieel voor het bouwen van nu en de toekomst.

De praktische krachten van de bouw

Naast het hoger kader zijn er de uitvoerende functies, die het fysieke werk op bouwplaatsen verrichten. Deze functies zijn niet meer of minder belangrijk dan de ondersteunende functies, ze kunnen immers niet zonder elkaar.

De praktische beroepen worden vaak gekenmerkt door hun hands-on benadering en zij brengen de bouwtekeningen en plannen tot leven. Deze functies omvatten onder meer timmermannen, schilders, metselaars, tegelzetter en grondwerken. De mensen in deze rollen zijn vaklieden die de fysieke structuur van een gebouw vormgeven, afwerken en bouwen aan de essentiële voorzieningen.

Het opleidingsniveau voor deze beroepen kan variëren. Veel praktische functies vereisen enige ervaring of een vakgerichte opleiding maar dit is zeker niet noodzakelijk. In de praktijk hoeft zelfs de taal geen probleem te vormen, zolang je je handen maar laat spreken.

Belangrijke uitvoerende functies zijn:

• Timmerman
  Timmermannen zijn onmisbaar in elk bouwproject. Je maakt houten constructies zoals kozijnen, dakconstructies en betimmeringen. Ook monteer je elementen volgens bouwtekeningen en zorg je voor maatwerk. Je werkt zowel op nieuwbouw- als renovatieprojecten. Een mbo-opleiding niveau 2 is vaak de start.
• Metselaar
  Als metselaar werk je met stenen, blokken en specie. Je bouwt muren, scheidingswanden en gevels, en zorgt dat het metselwerk waterpas en stevig is. Je leest bouwtekeningen en past verschillende metseltechnieken toe. De opleiding is meestal via de BBL-route (werken en leren).
• Schilder
  Schilders geven gebouwen uitstraling en bescherming. Je bereidt oppervlakken voor, herstelt beschadigingen en brengt nauwkeurig verflagen aan. Daarnaast werk je soms met spuittechnieken of verfsystemen voor gevels. Het is een vak dat om precisie en kleurgevoel vraagt.
• Kozijnenmonteur
  Je monteert ramen, deuren en kozijnen van hout, kunststof of aluminium. Je zorgt dat alles waterpas en tochtvrij geplaatst wordt. Ook stel je hang- en sluitwerk af. Het is een technisch beroep dat vraagt om handigheid en nauwkeurigheid.
• Grondwerker
  Grondwerkers zorgen voor een goede voorbereiding van de bouwplaats. Je graaft sleuven, legt rioleringen aan en egaliseert de ondergrond. Je werkt vaak samen met kraanmachinisten en monteurs. Veel grondwerk leer je in de praktijk, maar er zijn ook opleidingen beschikbaar.

Ook functies zoals tegelzetter, dakdekker en kraanmachinist horen bij de uitvoerende beroepen in de bouw.

Bovenstaande is slechts een greep van praktische functies in de bouw. Deze zijn niet belangrijker dan niet genoemde functies.

Bouwpersoneel is cruciaal: geen project zonder mensen

Zonder goed personeel in de bouw komt geen enkel project van de grond. UTA-functies en uitvoerende beroepen zijn even belangrijk: ze versterken elkaar. Een goed bouwbedrijf zorgt voor een evenwichtige mix van kantoor- en bouwplaatsmedewerkers.

Steeds meer bouwbedrijven investeren in het aantrekken van gekwalificeerd bouwpersoneel. Door de krapte op de arbeidsmarkt liggen er kansen voor iedereen die een vak wil leren of juist wil doorgroeien binnen de sector.

Elke functie is belangrijk in de bouw

Van de gedetailleerde voorbereiding door de werkvoorbereider tot de technische precisie van de constructeur, elke functie draagt bij aan het realiseren van kwalitatief hoogstaande bouwprojecten. Of je nu een leidinggevende rol hebt of je specialiseert in technisch tekenwerk, elke bijdrage is essentieel voor het bouwen van nu en de toekomst.

Werken in de bouw: wat past bij jou?

Of je nu op zoek bent naar een baan als projectleider, timmerman of calculator: er is volop werk in de bouw. Je kunt starten met een opleiding of vanuit de praktijk doorgroeien. Belangrijk is dat je weet waar jouw kracht ligt en welke rol bij je past.

Wil je werken op de bouwplaats of liever op kantoor? Zoek je een praktische of juist een organiserende functie? De bouwsector biedt voor elk wat wils.